گوسفند نژاد کرمانی از جمله گوسفندان ایرانی میباشد که از طرفداران زیادی در کشورمان برخوردار است. این گوسفند از نوع گوسفندان پشمی- گوشتی قرار دارد؛ به طوری که هم از نظر گوشت و هم پشم، از مرغوبیت بالایی برخوردار است. ایران نژادهای بسیار متنوعی از گوسفندان دارد؛ هر منطقه یک دام اختصاصی و ویژه دارد که مختص همان زیستگاه میباشد.
افشاری، نژاد بلوچی، نژاد بهمنی، نژاد دالاق، نژاد زل، نژاد زندی، نژاد کردی خراسانی، سنجابی، سنگسری، نژاد شال، طالشی، عربی، فرهانی، فشندی، قره قل سرخسی، قزل، قشقایی، کرمانی و … از جمله انواع نژادهای گوسفندان ایرانی هستند. همانطور که میدانید، گوسفندان از دیر باز مورد توجه انسان ها بوده است و بسیاری از پیشرفت هایی که انسان نخستین در زندگی داشته در اثر پی بردن به چگونگی و نحوه صحیح استفاده و نگهداری از دام ها بوده است.
گوسفند که یک حیوان اهلی است که در تمام جهان جهت تولید گوشت، شیر و پشم نگهداری و پرورش داده میشود. گوسفند کرمانی جزء نژادهای اصلی ایرانی محسوب میشود که دارای خصوصیات و شرایط ویژهای است و نقش بسیار مهمی در تامین گوشت و نیازهای ما دارد. در ادامه به ویژگی های منحصر به فرد این گوسفند میپردازیم.
ویژگی پشم و پوست گوسفند نژاد کرمانی
پوست گوسفند ایرانی نژاد کرمانی به رنگ نخودی است. این تمایز رنگ در پشم این نوع نژاد باعث شده تا از آن در تولید انواع البسه و فرش های دستباف استفاده شود. محصولاتی که از پوست و پشم این گوسفند در بازار پوشاک و صنعت نساجی حاصل میشود بسیار با کیفیت و مرغوب هستند. پشم گوسفندان کرمانی قابلیت رنگ پذیری بالایی دارند همین موضوع باعث شده از آنها در صنعت به طور گسترده استفاده شود.
به طور کلی گ.سفندان نژاد کرمانی از ویژگی و خصوصیات خاصی برخودار هستند که باعث متمایز شدن آنها از سایر دام ها گشته است. آشناییت شما با یان ویژگی ها موجب میشود که براحتی بتوانید در هنگام خرید دام، این نژاد را از سایر گوسفندان تشخیص دهید و خرید مناسبتری را داشته باشید.
زیستگاه گوسفند نژاد کرمانی
همانطور که گفته شد ایران نژادهای متنوعی از گوسفندان دارد؛ به گونهای که هر منطقه و زیستگاه دارای نژاد گوسفند متعلق به خود را داراست. بیشتر افراد اصلا با انواع نژاد گوسفندان ایرانی آشنایی ندارند و تفاوت های این نژادها را درک نمیکنند. همین موضوع باعث میشود نتوانند در خرید گوسفند زنده به انتظار موردنظرشان برسنند و گوسفندی غیر متناسب با خواستهشان را تهیه کنند. هر نژاد خصوصیات و ویژگی های منحصر به فردی دارد. این تفاوت ها عموماً ناشی از ویژگی های ظاهری و تولیدات آنها میباشد.
میتوان گفت این زیستگاه ها هستند که باعث بوجود آمدن نژادهای مختلف از گوسفندان شده است. این موضوع از نظریه انتخاب طبیعی پیروی میکند که بر اساس این نظریه موجوداتی که نتوانند خود را با طبیعت و محیط سازگار کنند، از بین میروند. در استان کرمان، گوسفند نژاد کرمانی به راحتی میتواند در این زیستگاه زندگی کند اما برای گوسفند نژاد دیگر مانند قشقایی شاید قضیه دیگر به این راحتی نباشد.
درواقع زیستگاه ها باعث شدند تنها دام هایی جزء غالبیت آن منطقه قرار بگیرند که سازگاری بیشتری با اقلیم آنجا دارند. در نواحی و شهرهای استان کرمان که زیستگاه اصلی این نژاد است تعداد این گوسفندان زیاد است. ظاهر گوسفندان کرمانی نیز هم به نحوی است که با شرایط زیست بومی استان کرمان سازگار است. بطوری که دارای دست و پاهای بلندی دارند تا بتوانند با استفاده از آنها مسیرهای طولانی و ارتفاعات و بالا و پایین های طولانی را بپیماید.
البته به جز این نواحی در شهرهای و استان های دیگر ایران هم این نژاد پرورش و نگهداری میشود. شهرهای جیرفت، بابک، کهنوج، سیرجان و بافت از دیگر زیستگاه های اصلی این دام هستند. تعداد این نژاد بیش از 2 میلیون راس بوده که رقم قابل توجهی است و نسبت به بقیه نژادها آمار قابل توجهی دارد.
خواص فیزیکی گوسفند کرمانی
گوسفند ایرانی نژاد کرمانی همانند سایر نژادها سازگاری بخصوصی با زیستگاه خود دارد. این نژاد در برابر گرمی آب و هوا بسیار مقاوم بوده و در دشت ها و عشایر این مناطق نیز نگهداری و پرورش داده میشود. برای پروش آن نیازی به مراتع غنی نیست، تنها در حدی که بتواند نیاز دام را برطرف کند. قدرت راهپیمایی این نژاد بسیار بالاست و بسیار چابک و زرنگ هستند.
گوسفندان کرمانی بدنی گرد و مقداری کشیده دارند. مفصل خرگوشی در این نژاد دارای حالت خمیده بوده و حالت گردن عضلهای و چشمانی ریز و کوچک و رنگ سفید این گوسفندان از ویژگی های فیزیکی این نژاد میباشد. بلند بودن حالات دست ها و پاها رفتن به ارتفاعات و پیدا کردن چراگاه مناسب را برای این گوسفندان آسان می کند. دست ها و پاها و پوزه گوسفند کرمانی به رنگ سیاه است.
در این نژاد سابقه دوقلوزایی دیده نمی شود و سابقه دو قلوزایی به کمتر از ۵ درصد می رسد. وزن بره های نژاد کرمانی که تازه متولد شدهاند به طور میانگین 7.2 کیلوگرم میباشد. رشد این گوسفندان آهسته است و سابقه افزایش وزن بالایی ندارند. بعد از رسیدن به سن بلوغ وزن این گوسفند به طور متوسط به 48 کیلوگرم رسیده و آماده برای فرستادن به کشتارگاه و خرید و فروش میشود.