گوسفند نژاد فشندی از جمله انواع گوسفندان ایرانی محسوب میشود که خواستگاه اصلی آن ساوجبلاغ استان تهران است. این نوع گوسفند در دستۀ گوسفندان گوشتی- شیری قرار گرفته و میتواند برای فعالیت در محصولات دامداری بسیار مناسب باشد. همانطور که در مقالات قبلی اشاره کردیم، گوسفندان ایرانی دارای نژادهای مختلفی هستند. هرکدام از این نژادها دارای ویژگی های شیردهی، پوستی و گوشتی خاصی بوده و در شرایط ویژهای زندگی میکنند.
با اینحال چه در دامپروری صنعتی و چه سنتی انواع نژادها نگهداری میشوند. جهت تاسیس دامداری و دامپروری لازم است شما با انواع نژادها آشنا شوید تا بتوانید بهترین و مناسبترین نژاد را مطابق با انتظار و شرایطتان فراهم آورید. در غیر این صورت نمیتوانید به بهره بری مناسبی دست پیدا کنید و متحمل ضرر خواهید شد. چراکه عدم هماهنگی دام با محیط زندگی باعث تلف شدن آن میشود.
فهرست مطالب
خصوصیات بومی گوسفند نژاد فشندی
گوسفند نژاد فشندی جزء گوسفندان گوشتی-شیری بوده از محبوبیت زیادی در میان دامداران برخوردار است. البته این موضوع فقط بخاطر ویژگی های بدنی این حیوان مطلق نمیشود. این گوسفند به دلیل اینکه قابلیت زندگی در مناطق گرمسیر و سردسیر را دارد بسیار پر تقاضا بوده و نسبت به سایر انواع نژاد گوسفندان ایرانی بسیار محبوبتر میباشد. جمعیت نژاد فشندی چیزی بالغ بر 250 هزار رأس در ایران است.
شهر تهران نیز به دلیل آنکه آب و هوای معمولی دارد و نه جزء مناطق گرمسیر است و نه سردسیر، زیستگاه اصلی این دام میباشد. زیستگاه مناطق ییلاقی این نژاد در کوهستان های مرتفع طالقان، کندوان، کرج، شمیرانات است. همچنین قشلاق آن در حاشیه دشت قزوین، ساوجبلاغ و شهریار قرار دارد. اما به طور کلی گوسفند فشندی به دلیل مقاومت بالایی که در مقابل عوامل بیماری زا دارد در اقلیم های مختلف قابل پرورش و نگهداری میباشد.
ویژگی های ظاهری نژاد فشندی
گوسفند نژاد فشندی دارای خصوصیات و ویژگی های ظاهریی میباشد که آنرا از سایر نژادها متمایز نموده است. در بدو تولد گوسفند فشندی به رنگ قهوهای روشن تا قهوهای تیره بوده و در دوران بلوغ رنگ آن به کرم، کهربایی روشن، قهوهای روشن تا قهوهای تیره تغییر میکند. نواحی سر، شکم، دست و ساق یان نوع نژاد گوسفند تیره رنگ است البته در برخی گونه ها بر روی پیشانی و سر گوسفند لکه های سفیدی وجود دارد.
گونه های مختلف این دام دارای جثه های متوسط تا بزرگ هستند. بطوری که جثۀ بزرگ گوسفند فشندی باعث شده که از لحاظ هیکلی شبیه به نژاد زندی باشد. میش فشندی بدون شاخ بوده اما نوع قوچ آن شاخ دار است. به طور کلی از لحاظ ظاهری، این نژاد با گوسفند نژاد افشاری مشابهت دارد. پشم آن نیز نسبتاً ضخیم بوده و میتوان محصولات پشمی مناسبی را از آن تهیه نمود.
قیمت و خرید گوسفند
جهت خرید گوسفند نژاد فشندی، اگر به زیستگاه اصلی ای دام یعنی ساوجبلاخ تهران مراجعه کنید خیلی بهتر است. چراکه در این منطقه میتوانید با انواع گونه های این نژاد با وزن و سن متفاوت آشنا شده و بهترین نوع آنرا برای تولید شیر و گوشت انتخاب نمایید. البته اگر قصد شما پراوندی است و میخواهید تعداد بالا و بصورت یکجا گوسفند خریداری کنید، بهتر از به این منطقه مراجعه کنید.
در غیر این صورت، این نژاد بخاطر سازگاری مناسبی که با انواع آب و هوا دارد، در بیشتر شهرها و روستاهای ایران به صورت سنتی و صنعتی پرورش داده میشود. برای خرید گوسفند فشندی به صرفهتر است به افرادی مراجعه کنید که دارای دامپروری هایی میباشند که هدف آنها از نگهداری انواع نژاد، صرفاً خرید و فروش است. چرا که معمولاً این افراد قیمت مناسبتری نسبت به افرادی که به شیوه ی سنتی گوسفندان خود را پرورش میدهند، دارند.
قیمت این نژاد گوسفند ایرانی نیز به جنسیت گوسفند، سن، وزن آن و مهمتر از همه سلامت کامل گوسفند بستگی دارد. معمولاً خرید نژاد فشندی نسبت به نژادهایی که پوست مرغوب و با کیفیتی دارند، مناسب تر و به صرفهتر است.
ویژگی های تولیدی فشندی
با اینکه گوسفند ایرانی نژاد فشندی از نوع گوشتی- شیری است اما سود حاصله از آن بیشتر از طریق تولید شیر و فروش آن بدست میآید. به بیان دیگر فروش شیر آن نسبت به گوشت آن به صرفهتر پر سودتر است. بطوری که نژاد فشندی در هر دوره شیردهی میتواند 80 تا 120 کیلوگرم شیر تولید کند. دوره های شیردهی این نژاد حدود 132 روز میباشد.
از لحاظ وزنی میش فشندی و قوچ فشندی با یکدیگر تفاوت دارند. زمانی که این دام یک سالش باشد، نوع میش های آن حدود 55 کیلوگرم وزن داشته درصورتی که نوع قوچ ها ۷۳ کیلوگرم وزن دارند. از نظر میزان تولید پشم نیز قوچ ها بیشتر از میش ها پشم تولید میکنند. از میش های فشندی یک ساله 1.1 کیلو اما از قوچ های آن 1.5 کیلو گرم پشم حاصل میگردد.
دوران بارداری نژاد فشندی 147 روز (حدود از 5 ماه) بوده که فصل زایش آنها در زمستان است. بیشتر از 95% گوسفندان این نژاد توانایی باروری دارند اما قدرت دوقلوزایی در آنها بسیار کم است.
از دیگر ویژگی های نژاد فشندی میتوان به دنبه بزرگ و سنگین آن اشاره کرد. این دنبه باعث میشود که یک شکاف 5 تا 7 سانتی در دنبالچه ایجاد شده و آنرا به طرف پایین بکشد. چنین ویژگی میتواند باعث آزار و اذیت دام در فصل تابستان شود ولی بخاطر مقاومت زیادی که فشندی در مقابل تغییرات آب و هوایی دارد چندان مشکلی برای آن بوجو نمیآید.