دامداری صنعتی و دامداری سنتی دو روش پرورش و نگهداری دام می‌باشد که هر دو آنها در کشور ما وجود دارد. در حال حاضر تکنولوژی و فناوری بر اکثر کسب و کارها نفوذ کرده و باعث حذف بسیاری از فعالیت ها و جایگزین شدن آنها با ابزارآلات پیشرفته شده است. از جمله حوزه هایی که به طور چشمگیر توسط تکنولوژی متحول شده است، صنایع دامداری و دامپروری می‌باشد.
ظهور تکنولوژی باعث آسانتر و سریع‌تری انجام شدن کارها در دامداری شد و همچنین باعث رونق و افزایش تولیدات این صنعت گشت. از مهم ترین رشته هایی که با پیشرفت بسیار مواجه شد، پرورش گوسفند بود. بر همین اساس، رشد و پرورش دام در حوزه دامداری با استقبال زیادی رو به رو گردید.
این در حالی است که هنوز دامداری به روش سنتی نیز ادامه دارد. حدوداً دو سوم نیاز دامی کشور توسط عشایر و روستا نشینان به صورت سنتی تامین می‌شود. اما در سراسر دنیا دامداری مدرن بیشتر مورد توجه قرار گرفته و با پیشرفت جمعیت، نیاز به دام نیز بیشتر شده است.
دامداری صنعتی
باتوجه به افزایش جمعیت در دهه سوم قرن 19، تهیه مواد غذایی به یک معضل و امر جدی تبدیل شد. با پیشرفت هایی که در علوم و فنون مختلفی صورت گرفته شد، دامداران موفق شدند دام های خود را در محیط هایی بسته پرورش بدهند و از مکمل های ویتامینی و تغذیه های مختلف برای آنها استفاده کنند. اما متاسفانه شیوع بیماری های مختلف، خصوصاً آنهایی که ناشی از تجمیع هستند باعث شد تا با مرگ و میر دام ها مواجه شوند.
پس از آن، آنتی بیوتیک ها، واکسن ها، داروها و … بسیاری تولید شدند که توانست مانع از مرگ و میر دام شده و با افزایش تولید نیز مواجه شوند. بر اساس آمارهای منتشر شده حدود 40 درصد از محصولات گوشتی و فرآورده های دامی جهان از طریق تولید دامداری صنعتی تامین می‌گردد.
مسلما اگر نگهداری و پرورش دام ها با تمرکز و توجه به علم روز دنیا پیش برود باید از تجهیزات اتوماتیک استفاده گردد؛ این حالت دامداری صنعتی اطلاق می‌شود. از جمله مواردی که باعث می‌شود براحتی دامداری مدرن و دامداری سنتی را با یکدیگر مقایسه کنید، بررسی مزایای هر یک می‌باشد. مزایای دامداری مدرن به شرح زیر است:
- افزایش بازدهی در کسب و کار
- افزایش ایمنی و بهداشت دام
- انجام واکسیناسیون، سم پاشی و ضدعفونی محیط نگهداری دام به صورت دوره ای
- اصلاح نژادی در دام ها، افزایش شیردهی و میزان گوشت بیشتر
- افزایش رشد با توجه به دریافت تغذیه بهتر دام
- قابل کنترل بودن نوع تغذیه و بازار مصرف
- سودآوری از محصولات جانبی دام همچون؛ پوست، شیر، پشم و …
- بالا بردن تعداد پرورش دام و افزایش سرمایه
دامداری سنتی
در مدل پرورش دام به سبک سنتی هیچ تجهیزات و ابزارآلات پیشرفته‌ی خاصی استفاده نمی‌شود. دام ها همگی در یک محیط زندگی کرده و براساس نوعشان طبقه بندی نمی‌شوند. هیچ نیروی متخصصی از آن ها نگهداری نمی‌کند و افراد همان خانواده به رشد دام می‌پردازند. از بزرگترین معایب دامداری سنتی نسبت به دامداری صنعتی می‌توان به کاهش مراتع طبیعی، کمبود مواد غذایی برای دام، رشد نامناسب، عدم مصرف مکمل ها و ویتامین ها، عدم داشتن الگوی تغذیه مناسب، عدم افزایش درآمد و … اشاره نمود.
بسیاری از افراد فعال در این زمینه تصور می‌کنند عدم نیاز به خرید علوفه مهم ترین رویکرد برای رشد سرمایه شان است؛ در صورتی که موارد جانبی بسیار برای آنها خطر ساز می‌باشد. اما با اینحال مزایایی که در این سبک دارد باعث شده هنوز بیشتر افراد به آن جذب شوند. مزایای دامداری سنتی شامل:
- عدم نیاز به نیروی انسانی برای رشد و پرورش دام ها و حفظ سرمایه
- غیر قابل استفاده بودن تجهیزات صنعتی
- عدم تجمع دام ها و جلوگیری از بیماری های تجمیعی
- ریسک کمتر در نگهداری دام
- امکان انجام کار با تعداد محدود دام
بررسی تفاوت دامداری صنعتی و سنتی
تعریف و شرح مزایای هر کدام از دامداری صنعتی و دامداری سنتی باعث شد که تا حد زیادی با تفاوت های این دو روش آشنا شوید. به طور کلی از مهم ترین تفاوت هایی که میان آنها وجود دارد می توان به هزینه، سود پرورش و نگهداری دام، رعایت اصول فنی، بررسی بهداشت و سلامت دام، تغذیه صحیح و … اشاره کرد.
دامداری مدرن امروزه با تدابیر ویژه‌ای که دارد به شما کمک می‌کند تا بازگشت سرمایه برایتان با بهترین حالت رخ بدهد. اما به مراتب نیازمند صرف زمان و البته هزینه بیشتر نسبت به دامداری سنتی است.
علاوه بر آن دام در حالت صنعتی از یک الگو مصرف در تغذیه بهره مند است که باعث می‌شود گوشت و محصولات جانبی با کیفیت‌تری در اختیار دامدار قرار دهد. شیردهی بالاتر و افزایش گوشت نیز از دیگر برتری های دامداری مدرن نسبت به سنتی می‌باشد. البته با توجه به نژاد دام این میزان بازدهی میتواند متفاوت باشد.
تفاوت از نظر هزینه
از جمله تفاوت های شایع میان دامداری صنعتی و دامداری سنتی که پیشتر نیز به آن اشاره کردیم، تفاوت در هزینه های موجود در هرکدام است. در دامداری مدرن باتوجه به آنکه شما باید محیط ویژه، ابزارآلات پیشرفته، مکمل های غذایی مناسب، دارو و واکسن، شرایط ایمنی، دام پزشک، چندین نیروی آموزش دیده و … تهیه و تامین کنید، باید هزینه بیشتری نسبت به دامداری قدیمی بپردازید تا در نهایت بتوانید یک الگو مصرف مناسب برای دام خود تهیه نمایید.
اما یک راهکار اصولی و با دقت در این روش وجود دارد که باعث شده فعالیت دامپروری اصلی جهان به این سمت گرایش کند. ضمن اینکه در این روش شما به مرور با افزایش بازگشت سرمایه صرف شده خود نیز مواجه خواهید شد.
