آشنایی با یونجه دامی

دفعات درو: بر اساس اقلیم و شرایط آب و هوایی ارزش نسبی دفعات دروهای مختلف یونجه دامی، متفاوت است. معمولاً در برخی از نواحی، درو اول به‌صورت زبر و کم برگ‌‎تر از چین های بعدی است. در این صورت ارزش آنها کاهش می‌یابد.

مزایا یونجه دامی برای تغذیه

یونجه دامی به دلیل مواد مغذی و ویتامین های غنیی که دارد از قدیم یکی از مواد غذایی اصلی انواع دام ها محسوب می‌شده است. به طوری که بیش از 60 درصد مواد علوفه‌ای دام‌ها را شامل می‌شود. این گیاه حاوی ویتامین های A، C، E، K  و همچنین آمیلاز بوده که باعث شده هضم آن برای دام ها بسیار راحتتر باشد. علاوه بر آن یونجه غنی از پروتئین و آهن است. از جمله ترکیبات ارزشمند و مهم در یونجه شامل موارد زیر است:

• لیزین، آرژنین، هیستیدین، آدنین، فنیل آلانین، آسپاراژین و سیستین جزء آمینواسیدهای مهم در یونجه محسوب می‌شوند.
• یونجه دارای اسید فسفریک است.
• منیزیم، آهن و مقدار جزئی ارسنیک و سیلیس در یونجه موجب می‌شود که از لحاظ مواد غذایی قوی باشد. در این صورت برای انسان و حیوانات خوراکی مناسب به‌شمار می‌رود.
• در یونجه مقدار قابل‌توجهی ویتامین B، A، D، K، C، E، مواد معدنی، پتاسیم، کلسیم، فسفر و منیزیم وجود دارد.

ملاک های تشخیص یونجه مرغوب

همانطور که گفته شد نوع و زمان برداشت یونجه دامی تأثیر مستقیمی در کیفیت و ارزش غذایی آن می‌گذارد. برای شناسایی یونجه با کیفیت دقت داشته باشید که یونجه باید کاملاً خشک، خالص و بدون هیچ‌گونه علف هرز باشد. همچنین این گیاه باید سالم، بهداشتی و بدون هیچ‌گونه کپک‌زدگی باشد. براساس تحقیقات و بررسی های صورت گرفته، یونجه به‌شکل تر و یا خشک مزایایی را برای استفاده در خوراک دام ایجاد نمی‌کند.

همچنین باتوجه به اطلاعات دیگر، مصرف یونجه تر موجب تولید شیر بیشتر در بین دام‌ها می‌شود. در مصرف یونجه تر باید این نکته را در نظر داشته باشید که انبارکردن آن با رطوبت زیاد مشکلات و خطراتی را از جمله کپک زدن، به‌همراه دارد. رطوبت یونجه بدون استفاده از مواد نگهدارنده نباید بیش از 15 درصد باشد.

تشخیص خشک بودن یونجه دامی

همانطور که گفته شد میزان رطوبت یونجه دامی در کیفیت آن بسیار اهمیت دارد. به طور کلی میتوان رطوبت این گیاه راه از طریق دو روش ارزیابی کرد که شامل شیوه های تجربی و به‌کارگیری رطوبت سنج هستند. در روش تجربی، تولیدکنندگان یونجه قبل از بسته بندی این گیاه برای عرضه، آنرا لمس می‌کنند. اگر یونجه ترد و شکننده باشد، زمان مناسب برای بسته‌بندی مهیا شده است. البته اگر ساقه ها خیلی خشک باشند، بسته‌بندی با مشکلاتی مواجه می‌شود که باید زمان آن را به ابتدای روز یا غروب موکول کرد تا برگ ها مقداری رطوبت جذب کنند.

دامداران و یا به طور کلی خریدارانی که قصد تهیه یونجه را دارند، این نوع علوفه را به‌صورت بسته‌بندی مشاهده می‌کنند. به‌منظور اطمینان از خشک بودن داخل بسته ها باید دست خود را به درون پرس ها وارد کنید، اگر احساس خنکی داشتید، یونجه سالم و خشک است. همچنین در صورت احساس گرما، به احتمال زیاد یونجه دچار کپک زدگی شده است.

رطوبت‌سنج این قابلیت را دارد به‌صورت دقیق میزان رطوبت یونجه دامی را محاسبه کند. در این روش باید از نواحی مختلف انبار، نمونه های متعددی را برای تست رطوبت برگزید. استفاده از نگهدارنده ها و تراکم بسته ها می‌تواند رطوبت‌سنج را با خطا روبه‌رو نماید.