تب برفکی گوسفندان یکی از بیماری های شایع و بسیار آزاردهنده در این نوع دام است. البته این بیماری در دام های دیگر نیز وجود دارد اما درصد مبتلا شدن به آن در گوسفندان بیشتر است. تب برفکی از انواع بیماری های واگیرداری است که سرعت سرایت بالایی دارد. تنها با بکارگیری راهکارهای مناسب و بهداشتی تا حد زیادی میتوان جلوی این واقعه را کاهش داد. باتوجه به آنکه گوشت گوسفند، پرمصرف ترین گوشت در میان وعده های غذایی انسان است، توجه به سلامت این دام از اهمیت بالایی برخودار است.
تب برفکی نام بیماری از ویروس پیکورنا عضو شاخص از جنس آفت است. میزان خطر ابتلا به این ویروس در حدی است که حتی در برابر هوای آزاد و خشک و گرم نیز از مقاومت بالایی برخوردار است. نام دیگر این عارضه دهان و پا است. زیرا اولین نقطه از بدن دام که با آن درگیر میشود دهان و پا میباشد. پیکورنا ویروس با ورود به بدن دام شروع به تکثیر نموده و بعد از مدتی کوتاه به خون سرایت کرده و باعث ایجاد تاول و تب شدید خواهد شد. در صورتی که تاول ها پاره شوند مشکلات جدی برای حیوان به وجود خواهد آمد.
فهرست مطالب
علائم تب برفکی در گوسفندان
علائم بیماری تب برفکی در گوسفندان به شرح زیر است:
- ایجاد تاول در قسمت دهان و پای دام
- ایجاد تب شدید به مدت 48 تا 72 ساعت
- دفع قطرات آیروسل از دام
- کاهش شدید شیر
- بیاشتهایی و بیحالی
- تشکیل وزیکول های حاوی مایعی شفاف در مخاط دهان و زبان
- لنگش دام
راه های پیشگیری بیماری تب برفکی
همانطور که اشاره شد بیماری تب برفکی گوسفندان از انواع بیماری های واگیر دار بوده اما با بکارگیری تدابیری تا حد زیادی میتوان آن را کنترل نمود. از جمله این راهکار ها به شرح زیر است:
- وسایل نقلیه در هنگام ورود و خروج به محل نگهداری گوسفندان، حتما پاک و ضدعفونی شود.
- در صورت مشاهده دام بیمار به این نوع ویروس، حتما باید آنرا قرینطینه کرد تا به گوسفندان دیگر سرایت نکند. همچنین به هیچ عنوان نباید اجازه تردد آن به محل نگهداری دام های سالم را داد.
- هر گونه وسایل و تجهیزاتی که امکان آلودگی آن ها با ویروس پیکورنا وجود دارد باید ضدعفونی شوند. بهتر است تجهیزات غیر قابل اشتعال را با حرارت و با کمک مشعل ضدعفونی کرد.
- علوفه آلوده باید از سالن خارج شود. همچنین از تغذیه گوسفندان به علوفه مشکوک به آلودگی نیز باید جلوگیری شود. علوفه آلوده را باید حتما سوزاند و معدوم کرد.
- گوسفند سالم و همچنین گوسفند درگیر و مریض باید به موقع واکسن بیماری تب برفکی را دریافت کنند. تا در بدن دام های سالم ایمنی ایجاد شود و هم به سلامت دام های مریض و آلوده کمک شود.
- تغذیه مناسب در سلامت و ایمنی دام نقش بسیار مهمی دارد. زیرا ویروس این بیماری در بدن دام های ضعیف که به صورت مناسب تغذیه نشدهاند بیشترین تاثیر را خواهد گذاشت.
راه های سرایت این بیماری در دام
انتقال و سرایت بیماری تب برفکی به گوسفندان به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم صورت میگیرد. انتقال مستقیم از طریق تماس دام های آلوده با دام های سالم اتفاق میافتد. این راه جزء اصلی ترین و رایج ترین راه های انتقال میباشد. چراکه پیکورنا ویروس به حدی مقاوم است که حتی در هوایی که دام مریض نفس میکشد وجود دارد و در کم ترین زمان ممکن به دام های دیگر سرایت میکند. انتقال غیر مستقیم بدین صورت میباشد که ویروس از طریق مایع آیروسل آغاز میشود. درواقع هنگامی که این مایع از بدن دام دفع میشود وسایل و تجهیزات دامداری، علوفه و خوراک و لباس افرادی که در تماس با دام های مریض بودهاند را آلوده کرده و در نتیجه بیماری منتقل خواهد شد.
روش های موثر درمان تب برفکی در گوسفندان
بیماری تب برفکی گوسفندان مانند بسیاری دیگر از بیماری دامی راه ها و روش های مخصوص به خود را برای درمان دارد. از جمله آنها شامل:
- جداسازی دام بیمار از سایر دام های دیگر است.
- برای پایین آوردن تب دام از داروهای مناسب و مطابق با دستور دام پزشک استفاده شود.
- درصورت گسترش زخم ها و تاول های عفونی در بدن گوسفند و همچنین درگیر شدن ریه ها حتما از انتی بیوتیک استفاده شود.
- برای درمان کردن زخم ها و تاول ها از اسپری های otc استفاده شود.
- ضدعفونی کننده هایی مانند گلیسیرین ید و میرتووت بکار بگیرید.
- از مولتی ویتامین های خوراکی و تزریقی برای دام بیمار استفاده کنید.
نکات واکسیناسیون این بیماری
- تهیه واکسن از مکان های معتبر مانند اداره دامپزشکی
- خودداری از تزریق واکسن تاریخ گذشته
- تزریق واکسن توسط دام پزشک یا تکنسین های دامپزشکی
- مطمئن شدن از سلامت دام پیش از عمل مایه کوبی
- معدوم کردن بهداشتی شیشه ها و سوزن های استفاده شده
- رعایت شرایط آسپتیک در زمان تزریق واکسن
- جوشاندن سرنگ ها و سوزن های غیر استریل به مدت 20 دقیقه
- انجام واکسیناسیون به صورت دوره ای و هر ساله باید
- عدم تزریق عضلانی
- تکرار تزریق واکسن به دام های بیمار بعد از سه هفته و برای دام های سالم باید شش ماه
چگونگی تغذیه گوسفند مبتلا به این بیماری
گاهی اوقات بره ها، گوسفندان و دام های جوانی که به بیماری تب برفکی مبتلا میشوند تلف خواهند شود. چراکه این حیوانات در زمان بیماری قدرت بدنی لازم را نداشته و همچنین به علت تاول های دهانی امکان بلع غذا برای آنها وجود ندارد. به همین دلیل هنگامی که دام به این بیماری مبتلا شد، برای برطرف کردن مشکل خورد و خوراک دام ها باید با استفاده از کنسانتره یا گندم خیس شده خوراکی نرم برای آن ها آماده کرد. درصورتی که مشکل دام حاد باشد و نتواند خوراک را در دهان نگه دارد باید غذا را در قسمت عقبی دهان او قرار داد تا بتواند آن را ببلعد. از سرم درمانی نیز برای دام های بد حال استفاده شود.
